
پلی سیستمی ورا (Polycythemia Vera)

با همکاری بنیاد بیماری های نادر ایران و اروپا( یوروردیز)، کمیته بیماری های نادر جهان در مقر سازمان ملل متحد تشکیل می شود. در پی نشست رسمی 63 نماینده از اتحادیه بیماری های نادر جهان، بنیاد بیماری های نادر ایران به عنوان تنها نماینده ی مدعو خاورمیانه، از بین 11 کشور فارسی زبان در این جلسه حضور پیدا کرد. در این جلسه که امروز، 12 آبان ماه 1395 مصادف با 2 نوامبر 2016 در شهر پاریس برگزار شد، یان لی کام رئیس اتحادیه بیماری های نادر اروپا، جین لوئیس راکس دبیر کمیته بیماری های نادر اروپا در سازمان ملل،دکتر علی داودیان مدیرعامل بنیاد بیماری های نادر ایران، دکتر مصطفی جمالی مدیر کل سازمانهای مردم نهاد وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی،جمعی از کارشناسان و نمایندگان کشورهای سوئد،سوئیس،ایتالیا، آلمان،لوزامبرک، اسپانیا،انگلیس و … حضور داشتند؛ ابتدا ظرفیتهای موجود در کشورهای جهان مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت تا زمینه ارائه خدمات اجتماعی به بیماران نادر جهان میسر و تسهیل گردد. در ادامه، به روز کردن سیاستها، دستیابی به نظرات کشورهای مختلف، ارتقاء ظرفیت ها، افزایش اطلاعات و برقراری ارتباط از طریق شبکه ها موضوعات مورد بحث این جلسه بود.
حاشیه نشست نمایندگان اتحادیه بیماری های نادر جهان
در حاشیه این جلسه نیز نشست خصوصی مدیرعامل بنیاد بیماری های نادر ایران و دبیر کمیته بیماری های نادر اروپا در سازمان ملل تشکیل و مقرر گردید دکتر داودیان در حضور خود در تاریخ 11 نوامبر 2016 در صحن سازمان ملل چهارمین سخنران این کمیته باشند.
ویروس HTLV-I در سال 1980از رده سلولی لنفوم سلول T در بیماری که در ابتدا تشخیص لنفوم پوستی سلول T برای او مطرح بود، جدا گردید. بعداً مشخص شد که بیمار مذکور به نوع مشخصی از لنفوم( که برای اولین بار از ژاپن گزارش شد) به نام لوسمی/ لنفوم سلول T بزرگسالان( ATL)مبتلا بوده است. یافتههای سرولوژیک نشان داده اند که HTLV-I عامل حداقل دو بیماری مهم میباشد: یکی ATL و دیگری پاراپارزی اسپاستیک گرمسیری که میلوپاتی وابسته به( HAM HTLV-I) نیز نامیده میشود. همچنین ممکن است HTLV-I در سندرمهای درماتیت عفونی و یووئیت نقش داشته باشد.
اسامی دیگر
لوسمی حاد سلولهای T
شیوع و همه گیری شناسی
عفونت HTLV-I حداقل به سه طریق منتقل میگردد: از مادر به کودک، خصوصاً توسط شیر مادر؛ از طریق فعالیت جنسی و عمدتاً از مرد به زن؛ و انتقال خونی از طریق ترانسفوزیون خون آلوده و یا توسط سوزنهای آلوده، که شایعترین راه میباشد. در مقایسه با HIV که می تواند به صورت مستقل از سلول منتقل شود ،HTLV-I کمتر عفونت زا بوده و انتقال آن معمولاً به تماس سلول به سلول نیاز دارد.
در سرم حدود 35% از اهالی اکیناوا ،10% از ساکنین جزیرۀ ژاپنی کیوشو و کمتر از 1% ساکنین مناطق غیراندمیک ژاپن وجود دارند. علی رغم شیوع بالای عفونت HTLV-I، سالانه فقط نزدیک به 500 مورد ATL در این مناطق تشخیص داده می شود. مناطق دیگری که دسته هایی از عفونت در آنجا دیده شده عبارت اند از: تایوان؛ حوزۀ دریال کارائیب شامل شمال شرقی آمریکای جنوبی؛ آفریقای مرکزی؛ ایتالیا؛ اسرائیل؛ قطب شمال و قسمت جنوب شرقی ایالات متحده آمریکا، گینۀ نو، آفریقای جنوبی و ایران حدود 15-20میلیون نفر در سراسر جهان آلوده به HTLV-I می باشند.خطر تجمعی بروز ATL در طول زندگی بیماران مبتلا به عفونت HTLV-I 3% است (این ریسک در مردان سه برابر زنان می باشد) ؛ریسک HAM نیز مشابه ریسک ATL می باشد(4%). با این تفاوت که زنان بیشتر از مردان گرفتار می شوندHTLV-II در تعداد مشخصی از قبایل بومی آمریکا و در آفریقا ،اندمیک است. عموماً این ویروس به عنوان ویروس جدیدی در نظر گرفته میشود که حدود 10 تا 40 هزار سال پیش از طریق مهاجرت جوامع آلوده از آسیا به آمریکا آورده شده است.
علت بیماری
عامل بیماری ویروس HTLV می باشد که در چهار زیر گروه 3،2،1و 4 قابل شناسایی است و به سلولهای لنفوسیت حمله می کند .
علایم ناشی از بیماری
نشانه های این بیماری عبارت اند از ضعف یا سفتی یک یا هر دو پا، درد پشت و بیاختیاری ادراری. معمولاً تغییرات حسی خفیف است ولی ممکن است نوروپاتی محیطی ایجاد گردد. این بیماری عموماً به شکل میلوپاتی توراسیک با سیر آهسته و بدون بهبود درمی آید؛ یک سوم از بیماران طی 10 سال پس از تشخیص زمین گیر میشوند و نیمی از بیماران در این زمان قادر به راه رفتن بدون کمک نیستند. این بیماران به پاراپارزی یا پاراپلژی اسپاستیک همراه با هیپررفلکسی ،کلونوس مچ پا و پاسخهای اکستانسور پلانتار دچار میگردند. معمولاً عملکرد شناختی نرمال است و اختلالات اعصاب مغزی غیر معمول است.
روش تشخیص
نوع لنفوماتوز ATL در حدود 20% بیماران رخ داده و از نظر تاریخچۀ طبیعی و منشاء بالینی همانند نوع حاد است با این تفاوت که سلولهای غیر طبیعی در گردش نادر بوده و لنفادنوپاتی وجود دارد.
درمان
هیچ درمان مداخله ای برای ابتدای ورود ویروس(حاد) نداریم ولی آموزش مهمترین اصل برای پیشگیری از انتقال به دیگران است. در حالتی که مشکلات زمینه ای ایجاد شوند بر اساس بیماریها درمانهایی انجام میگردد .
ATL با شیمی درمانی قابل درمان است اما در بقا تاثیر زیادی ندارد میانگین بقای بیماران2 سال است روشهای دیگر در حال بررسی است شامل پیوند مغز استخوان، اشعه درمانی. درمان HAM/TSP خیلی محدود است کورتیکوستروئید، پلاسمافرز، سیکلو فسفامیدواینترفرون گاهگاهی بهبودی موقتی در علائم میدهند. اثر داروهای آنتی رتروویرال اثبات نشده است. در تعداد اندکی از بیماران که دچار بیماری ناشی از HTLV-I میگردند، درمانها قطعی نیستند. در بیماران مبتلا به نوع حاد و نوع لنفوماتوز ATL، بیماری به سرعت پیشرفت می کند.
در بیماران مبتلا به HAM، استفاده از گلوکوکورتیکوئیدها جهت کاهش التهاب، می تواند تا حدودی مفید باشد داروهای ضد ویروسی در درمان HAM مؤثر نبوده اند
مراقبت های لازم
مناطقی که HTLV-I اندمیک است ،بیماریهای التهابی و اتوایمیون زیادی به این ویروس نسبت داده شدهاند، این بیماریها عبارت اند از: یووئیت ،درماتیت ،پنومونیت، آرتریت روماتوئید و پلی میوزیت. با این وجود ،تاکنون رابطۀ علتّ و معلولی بین HTLV-I و این بیماریها تأیید نشده است.
در مناطق اندمیک، زنان نباید به کودکان خود شیر بدهند و اهداکنندگان خون باید از نظر آنتیبادی های سرمی ضد HTLV-I غربالگری شوند. همانند پیشگیری از عفونت با HIV، روابط جنسی سالم و اجتناب از سوزنهای مشترک در پیشگیری از HTLV-I مهم می باشند.
پیش آگهی
عفونت 1–HTV و 2–HTV مادامالعمر است علایم آن در بیشتر افراد مبتلا باقی می ماند بدون آنکه عود کند و به نقطۀ پایان بیماری برسد، حداکثر زمان باقی مانده برای این عفونت 20 تا 40سال است، بیماران مبتلا به سوختگی و ATL فرض به طور متوسط 2 سال و مبتلایان به لنفوم حاد نوع ATL به طور متوسط 6 ماه زندگی میکنند.
پورپورای هنوخ شوئن لاین یک واسکولیت حاد ژنرالیزه آسپتیک است. شایعترین واسکولیت در کودکان است.بیمارِی پورپورای هنوخ شوئن لاین که بیشتر کودکان و به ویژه پسران( 12-4 ساله) را مبتلا می سازد بطور خلاصه عبارتست از: ضایعات پورپورای (خونریزی زیر جلدی) بر روی پاها، درد مفاصل، دردهای شکمی دوره ای، تب ،احساس کسالت و درگیری کلیوی. این عارضه به احترام دو دکتر به نامهای هنوخ و شوئن لاین که صد سال پیش این بیماری را شرح داده اند، نامگذاری شده است.
شیوع و همه گیری شناسی
پورپورای هنوخ شوئن لاین بیشتر در کودکان رخ می دهد تا بزرگسالان و معمولاً به دنبال عفونت دستگاه تنفسی فوقانی رخ میدهد. نیمی از مبتلایان زیر 6 سال و 90 درصد آنان زیر 10 سال هستند بروز این بیماری در پسران دو برابر بیشتر از دختران است .نسبت کودکان مبتلا به پورپورای هنوخ شوئن لاین در هر سال 20 در 100000 است و این باعث شده که آنرا شایعترین و اسکولیت دوران بنامند.
علت بیماری
علت آن کاملا معلوم نمی باشد ولی اختلال سیستم ایمنی می تواند از عوامل ایجاد آن باشد. در بیشتر از 75درصد موارد یک عفونت تنفسی فوقانی یا عفونت دستگاه گوارش قبل از شروع بیماری وجود دارد. اغلب در سن 3 تا 15 سالگی رخ میدهد. در مقاله ای دیگر سن ابتلا 2تا 8سالگی ذکر شده است. و در پسرها 2 برابر بیشتر از دختر ها دیده میشود. میزان بروز این بیماری در زمستان بیشتر است. گاهی اوقات پورپورای هنوخ شوئن لاین بعد از گزش حشرات، استفاده از بعضی از داروها مثل کینین، آمپی سیلین، اریترومایسین و پنی سیلین نیز گزارش شده است.
علایم ناشی از بیماری
مشخصات بالینی این سندرم شامل پورپورای برجسته و قابل لمس و ادم و کهیر و بول های هموراژیک در پوست همراه با التهاب غیر مخرب در مفاصل و درد شکم و خونریزی دستگاه گوارش و در گیری کلیه است. آرترالژی یا آرتریت و درگیری دستگاه عصبی نیز در این سندرم دیده میشود. پرفشاری خون درگیری اسکرتوم و ضایعات پوستی بیشتر در اندام تحتانی مشهود است .
روش تشخیص
تشخیص بیماری صرفا بالینی بوده و با معاینه امکانپذیر است. علائم سه گانه تشخیصی ضایعات مفصلی، ضایعات جلدی و درد کولیکی شکم تقریبا در 80درصد از بیماران وجود دارد. گرفتاری مفصلی بیشتر در مفاصل بزرگ مثل زانو و مچ هاست. معمولا ضایعات جلدی در همه بیماران شناخته شده ظاهر می شوند و در اندام تحتانی نمایان هستند. علایم گوارشی 3/2 در کودکان مبتلا دیده میشود. شایعترین شکایت درد کولیکی شکم است که اغلب همراه با استفراغ می باشد. خون در مدفوع بصورت مخفی یا آشکار یا هماتمز وجود دارد .
عدم تشخیص این بیماری در کودکان به علت توام نبودن راش و درد شکم ممکن است با شکم حاد اشتباه شده و سبب لاپاراتومی غیر ضروری شود. در 25 تا 50 درصد بیماران شواهد درگیری کلیوی در فاز حاد دیده میشود. تظاهرات کلیوی اکثر بیماران به هماچوری میکروسکوپیک خلاصه می شود. این بیماری تمایل به عود ندارد و فقط در موارد کمی عود مجدد دیده میشود .درمان داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی برای کنترل دردهای مفصلی سودمند هستند. تجویز کورتیکواستروئیدهای سیستمتیک و داروهای سرکوب کننده ایمنی ممکن است برای بیماران مبتلا به عوارض شدید کلیوی و گوارشی لازم باشد. هنگام تجویز این داروها برای علائم گوارشی باید احتیاط کرد، چون می تواند علائم درهم رفتگی روده ها وسوراخ شدن روده را مخفی نگه دارند.
مراقبت های لازم
در صورت وجود تب و درد، کودک را تشویق به استراحت در بستر کنید. نشستن کودک جهت غذا خوردن و راه رفتن تا حمام یا توالت بلامانع است. پس از برطرف شدن تب و درد،کودک می تواند فعالی تهای طبیعی خود را تا آنجا که توان جسمی و حال عمومی وی اجازه می دهد، به تدریج از سر بگیرد. در صورت وجود کودک باید از یک رژیم غذایی معمولی متعادل استفاده کند .
اگرکودک شما دارای علایم پورپورای آلرژیک باشد به پزشک مراجعه نمائید و همچنین هنگام بروز علایم ذیل
درد شکمی مقاوم به درمان
وجود خون در مدفوع
مدفوع سیاه قیری
خونریزی جدید زیر پوستی
وجود خون در ادرار
پیش آگهی
با وجود شیوع بالا این بیماری در کودکان خوشبختانه پیش آگهی بسیار خوبی دارد و علاوه براین درمان آن نیز بسیار ساده می باشد. لذا باید دقت نمود که با درمان صحیح و به موقع از ابتلای بیمار به عوارض این بیماری پیشگیری کنیم.
بیماری در اکثر کودکان خود به خود بر طرف می شود و کمتر از یکماه طول می کشد .پیش آگهی دراز مدت را می توان بر اساس میزان درگیری کلیوی تعیین کرد .
یک اختلال اتوزومال غالب ارثی است. مشخصه این بیماری ارثی و نادر کلیوی، دیده شدن دوره ای خون در ادرار است.بیماری معمولا از سنین کودکی شروع میشود و به آن نفروپاتی غشا پایه یا بیماری غشا نازک نیز گفته میشود. بیماری با نمایان شدن گلبولهای قرمز در ادرار مشخص میگردد. ممکن است وجود خون در ادرار میکروسکوپی بوده و با چشم قابل مشاهده نباشد و یا ممکن است در مقدار کم بوده و ادرار به شکل دودی یا کدر به نظر برسد.با این حال کلیه هنوز قادر به انجام عملکرد نرمال است .
شیوع و همه گیری شناسی
مطالعات بر روی کلیه هایی که برای پیوند استفاده میشوند نشان میدهد که فراوانی بیماری هماچوری خوش خیم خانوادگی 5 تا 9 درصد میباشد. فراوانی در مردان بیشتر از زنان و اغلب در کودکان و بالغین جوان رخ میدهد.
علت بیماری
نازک بودن فیلترهای کلیه علت این وضعیت است. علت اساس مولکولی بیماری غشا نازک هنوز بطور کامل روشن نشده است با این حال نقص در نوعی کلاژن در برخی خانواده ها گزارش شده است.
علایم ناشی از بیماری
وجود خون در ادرار که با آزمایش ادرار مسجل میگردد.فشار خون،عملکرد کلیه، دفع پروتئین ادرار معمولا در هماچوری میکروسکوپی طبیعی است. دفع پروتئین از ادرار و فشار خون بالا در اقلیت کوچکی از بیماران دیده میشود.
روش تشخیص
وجود خون در ادرار یکی از والدین شاخص اصلی تشخیص بیماری است لذا ارزیابی سابقه خانوادگی بیمار یکی از کارهای اساسی در جهت تشخیص بیماری می باشد .
سونوگرافی کلیه و تست خون برای جستجوی دیگر علتهای خون در ادرار انجام میشود اگر پروتئین در ادرار یافت شود یک بیوپسی کلیه در بعضی مواقع برای تایید تشخیص و رد بیماری مزمن کلیه نیاز است.
درمان
هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد وهیچ درمانی برای وضعیت خوش خیم نیاز نمی باشد در این بیماری نیازی به پیوند کلیه نیست.
مراقبت های لازم
دوری از عوامل خطر برای عفونتهای کلیوی همانند عفونت ادراری و هر عامل دیگری که سلامت کلیه ها را تهدید کند .
پیش آگهی
پیش آگهی خیلی خوب است گرچه وابسته به مقدار پروتئین و خون در ادرار میباشد پزشک باید سالانه آزمایش ادرار و خون درخواست کند. فرد مبتلا میتواند در ورزشهای فعال بدون هیچ محدودیتی شرکت کند.
اهمیت بیماری در این است که پیش آگهی خوبی دارد و مبتلایان در تمام زندگی دارای عملکرد کلیه طبیعی هستند .
با این حال برخی گزارشها نشان میدهد که افراد کمی ممکن است دچار فشار خون بالا شوند.